चारठाणा, परभणी जिल्ह्यातील एक साधेसे खेडेगाव असून, हे माझ्या सासुबाईचे माहेरगाव आहे. इथे पुरातन मंदिरे आणि भग्नावशेष असल्याने इतिहासप्रेमींमध्ये याची माहिती आहे, पण हे गाव फार प्रसिद्ध नाही. चारठाण्याचे मूळ नाव चारूक्षेत्र असून, या भागात राष्ट्रकुट साम्राज्याच्या काळात ३६० शिव मंदिरांची निर्मिती झाली होती. १९९३ च्या भूकंपानंतर अनेक मंदिरांची नासधूस झाली, पण नवीन मंदिरेही सापडली आहेत. गावात सर्वात प्रसिद्ध दीपमाळ किंवा विजयस्तंभ आहे, जो ४५ फुट उंच आहे आणि तो मातीखाली दफन करण्यात आला होता. हे सर्व पुरातन ठेवा गावाची शांतता राखण्यासाठी महत्त्वाचे आहे.
चारठाण्याचे शिल्प वैभव: बरेचसे अप्रसिद्ध
Aditya Korde द्वारा मराठी प्रवास विशेष
वर्णन
चारठाण्याचे शिल्प वैभव- बरेचसे अप्रसिद्ध चारठाणा हे माझ्या सासुबाईचे माहेरगाव. म्हणजे त्या तिथे अगदी जन्मल्या किंवा लहानाच्या मोठ्या झाल्या नाहीत पण वडलांचे मूळ गाव म्हणून जाणे येणे कायम होते, आजही आहे.काकांची शेतीभाती आहे, जुने घर आहे, अगदी माळदाचे. ‘माळद’ हा छप्पराचा एक प्रकार असतो. मराठवाड्याच्या तुफान गरमीत माळदाचे घर म्हणजे एअर कंडीशंड... एवढेच नाहीतर ह्या माळदाच्या छतात खजीनादागिने, पैसे ते अगदी वेळ पडली तर माणूस( हैद्राबाद मुक्ती संग्रामातले क्रांतिकारकही ह्या घराच्या माळदात लपवले होते असे मला सांगितले) लपवता येतो. असे ते जाड भक्कम छत. पण ह्या माळदाच्या छतात सापही वस्तीला असतात त्यामुळे जेवताना, झोपताना वरून साप अंगावर पडणे इथल्या लोकाना
