सावित्रीबाई फुले यांचा इतिहास आणि विचारधारा अत्यंत महत्त्वाची आहे. त्या एका उच्च विचारधारेच्या कुटुंबात जन्मल्या, ज्यात स्त्री शिक्षणाला महत्त्व दिले जात होते. शिरवळच्या खंडोजी पाटील आणि लक्ष्मीबाई यांची कन्या, सावित्री, ३ जानेवारी १८३१ रोजी जन्मली. लहान वयातच तिचा विवाह ज्योतिबा फुले यांच्याशी झाला, जेव्हा सावित्रीबाईंचे वय फक्त ९ वर्षांचे होते. त्यावेळी समाजात स्त्री शिक्षणाबद्दल विरोध होता. सावित्रीबाईंना शिक्षणाची मोठी आवड होती, आणि ज्योतिबा यांनी त्यांना शिकवण्याचा निर्णय घेतला. सावित्रीबाईंच्या विचारधारेत अस्पृश्यतेचा धिक्कार आणि मानवतेचा एकत्रितपणा यांचा समावेश होता. त्यांनी उच्च व नीच जातीच्या भेदभावाचा निषेध केला आणि सर्व मानव एक समान आहेत, हे मानले. सावित्रीबाई फुले यांचे विचार समाज सुधारणा आणि स्त्री शिक्षणाच्या क्षेत्रात एक महत्त्वपूर्ण टप्पा मानले जातात.
फुल्यांची सावित्रीबाई
Nagesh S Shewalkar 
द्वारा
मराठी नियतकालिक
वर्णन
'सर्व मानव ही एका ईश्वराची लेकरे आहेत हे जोपर्यंत आपणास कळत नाही तोपर्यंत ईश्वराचे खरे स्वरूप आपणास कळणार नाही. आपण सारे मानव भाऊ भाऊ आहोत असे वाटणे हे ईश्वर ओळखण्याच्या मार्गातील महत्त्वाचे चिन्ह आहे आणि ते सत्य आहे. पण त्याकडे दुर्लक्ष करून आम्ही श्रेष्ठ व महार-मांग नीच म्हणून स्पृश्य-अस्पृश्यता मानणे मूर्खपणाचे आहे. जे लोक असे मानतात व तिचे देव्हारे माजवितात. त्यांना ईश्वराचे सत्यस्वरुप कधीच ओळखता येणार नाही.
Novels
'आई, तुझा मुलगा खूप शिकला आहे. आता त्याला चांगल्या पगाराची नौकरी मिळेल असं तुला वाटत असेल. पण आई, मी तुला आताच सांगतो, मी पोटापूरता पैसा कमविणार अ...