गुढी पाडवा, जो चैत्र शुद्ध प्रतिपदा म्हणून ओळखला जातो, हा शालिवाहन संवत्सराचा पहिला दिवस आहे. या दिवशी नवीन वस्तू खरेदी करणे, व्यवसाय प्रारंभ करणे आणि नव उपक्रम सुरू करणे शुभ मानले जाते. गुढी, जी विजय आणि समृद्धीचे प्रतीक आहे, घराच्या प्रवेशद्वारी उभारली जाते. या दिवशी प्रभू रामाने रावणवधानंतर आयोध्येत परत आल्याचा आनंद साजरा केला जातो. गुढी पाडवा सृष्टी निर्मितीचा दिवस देखील आहे, ज्यामुळे सत्ययुगाची सुरुवात झाली. हा दिवस भारतीय संस्कृतीत 'महापर्व' म्हणून साजरा केला जातो, आणि याला नवीन संकल्प करण्याचा दिवस मानला जातो. गुढी तयार करण्याची प्रक्रिया म्हणजे उंच बांबूची काठी, रेशमी वस्त्र, कडुलिंबाची डहाळी, आंब्याची पाने, सुगंधी फुलांचा हार आणि साखरेच्या गाठी बांधून तांब्याचा कलश बसवणे. गुढीच्या भोवती रांगोळी काढली जाते, पूजा केली जाते, आणि नैवेद्य दाखवला जातो. संध्याकाळी गुढी उतरवण्याची प्रथा आहे. गुढी पाडव्याच्या दिवशी कडुलिंबाच्या पानांचे सेवन केले जाते, जे शास्त्रीय दृष्ट्या महत्वाचे आहे.
गुढी पाडवा
Vrishali Gotkhindikar द्वारा मराठी पौराणिक कथा
वर्णन
गुढी पाडवा चैत्र शुद्ध प्रतिपदा म्हणजे गुढी पाडवाशालिवाहन संवत्सराचा हा पहिला दिवस आहे. वेदांग ज्योतिष या ग्रंथात सांगितलेल्या साडेतीन मुहूर्तांपैकी हा एक मुहूर्त आहे. या दिवशी नवीन वस्तू खरेदी, व्यवसाय प्रारंभ, नव उपक्रमांचा प्रारंभ, सुवर्ण खरेदी इ. गोष्टी केल्या जातात. दारी उभारलेली गुढी हे विजय आणि समृद्धीचे प्रतीक आहे असे मानले जाते. गुढी पाडव्यापासूनच राम जन्मोत्सवाच्या कार्यक्रमाचासुद्धा प्रारंभ होतो.ज्योतिषशास्त्रानुसार पाडव्याच्या आसपासच सूर्य वसंत संपातावर येतो (संपात बिंदू म्हणजे क्रांतीवृत्त आणि विषुववृत्त ही दोन वर्तुळे ज्या बिंदूत परस्परांस छेदतात तो बिंदू होय.) आणि वसंत ऋतू चालू होतो. सर्व ऋतूंत वसंत ऋतू कुसुमाकरी असतो . या वेळी हवामान समशीतोष्ण आणि उत्साहवर्धक असते. शिशिर ऋतूत
