नवदुर्गा भाग १०
देवी महागौरीची उपासना केल्याने तुम्हाला अपेक्षित परिणामही मिळतात.
देवीची उपासना केल्यास पापांचा अंत होतो,ज्याद्वारे मन आणि शरीर शुद्ध होते.
अपवित्र आणि अनैतिक विचार देखील नष्ट होतात.
देवी दुर्गाच्या या सौम्य स्वरूपाची उपासना केल्यास मनाची शुद्धता वाढते.
ज्यामुळे सकारात्मक उर्जा देखील वाढते.
ही मनाला एकाग्र करण्यास मदत करते.
आयुर्वेदात अष्टम महागौरी म्हणून तुळशीचे नाव घेतले जाते .
जिला प्रत्येक व्यक्ति औषधिच्या रुपात ओळखते .
तुळस अशी वनस्पती आहे जी प्रत्येक घरात लावली जाते .
तुळशीचे सात प्रकार असतात .
सफेद तुळस, काली तुळस, मरुता, दवना, कुढेरक, अर्जक आणि षटपत्र
या सर्व प्रकारची तुळस रक्त साफ करते आणि हृदय रोगाचा नाश करते .
तुळशीची स्तुती खालील संस्कृत श्लोकात केली जाते .
तुलसी सुरसा ग्राम्या सुलभा बहुमंजरी।
अपेतराक्षसी महागौरी शूलघ्‍नी देवदुन्दुभि:
तुलसी कटुका तिक्ता हुध उष्णाहाहपित्तकृत् ।
मरुदनिप्रदो हध तीक्षणाष्ण: पित्तलो लघु:।
या महागौरीला तुळस अर्पण केली जाते .
देवी महागौरीची उपासना आणि तुळशीचे सेवन प्रत्येक रोगी व्यक्तीने तसेच सामान्य व्यक्तिने केले पाहिजे .
====दुर्गा देवीचे नववे रूप देवी “सिद्धिदात्री”====
देवी दुर्गाच्या नवव्या शक्तीचे नाव सिद्धिदात्री आहे.
तिला अन्नपूर्णा, ऐश्वर्या प्रदेयिनी, चैतन्यमयी असेही म्हणतात.
सर्व प्रकारच्या प्राप्ती देणे हे सिद्ध झाले आहे.
नवरात्री-नवव्या दिवशी तिची पूजा केली जाते.
या दिवशी, पूर्ण साधनासह आणि संपूर्ण भक्तीने आध्यात्मिक साधना करणार्‍या
साधकास सर्व प्राप्ती मिळतात.
जगातील कोणतीही गोष्ट त्याच्यासाठी अशक्य राहत नाही .
विश्वावर संपूर्ण विजय मिळवण्याची क्षमता त्यांच्यात येते.
देवीचा श्लोक
सिद्धगंधर्वयक्षदायैरसुरमरेपरी |
सेवामाणा सदा भुयत सिद्धिदा सिद्ध्यादिनी |
मार्कंडेय पुराणानुसार , अनिमा, महिमा, गरिमा, लगीमा, शोषण, प्रक्म्य, इशिता आणि वशिष्ठ ह्या आठ सिद्धि आहेत.
मात्र ब्रह्मवैवर्त पुराणातील श्रीकृष्ण जन्म विभागात ही संख्या अठरा असल्याचे नमूद केले आहे.
आई सिद्धिदात्री भक्त आणि साधकांना या सर्व सिद्धि प्रदान करण्यास सक्षम आहेत.
पौराणिक कथेअनुसार
भगवान शिवांनी सर्व प्रकारच्या सिद्धि मिळवण्यासाठी देवी सिद्धिदात्रीची उपासना केली .
तेव्हा देवी त्यांच्या तपश्चर्येने प्रसन्न झाली आणि तिने भगवान शिव यांना सर्व सिद्धि दिल्या .
देवीपुराणानुसारसुद्धा भगवान शिवांना त्यांच्या कृपेनेच या सिद्धि प्राप्त झाल्या .
त्यांच्या करुणेमुळे भगवान शिवांचे अर्धे शरीर देवीचे झाले .
अर्धे पुरुषाचे आणि अर्धे नारीचे शरीर असे झाल्यामुळे
यानंतर भगवान शिव 'अर्धनारीनटेश्वर' म्हणून ते जगात प्रसिद्ध झाले.
ज्योतिषीय संदर्भअनुसार केतु ग्रह देवी सिद्धिदात्रीच्या नियंत्रणाखाली असतो .
देवीची पूजा केली असता केतु ग्रहाचा वाईट प्रभाव कमी होतो .
देवीचा मंत्र
ॐ देवी सिद्धिदात्र्यै नमः॥
प्रार्थना मंत्र
सिद्ध गन्धर्व यक्षाद्यैरसुरैरमरैरपि।
सेव्यमाना सदा भूयात् सिद्धिदा सिद्धिदायिनी॥
स्तुति मंत्र
या देवी सर्वभू‍तेषु माँ सिद्धिदात्री रूपेण संस्थिता।
नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमो नमः॥
प्रार्थना मंत्र
सिद्ध गन्धर्व यक्षाद्यैरसुरैरमरैरपि।
सेव्यमाना सदा भूयात् सिद्धिदा सिद्धिदायिनी॥
देवीची स्तुति
या देवी सर्वभू‍तेषु माँ सिद्धिदात्री रूपेण संस्थिता।
नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमो नमः॥
सेव्यमाना सदा भूयात् सिद्धिदा सिद्धिदायिनी॥
या देवीच्या उजव्या खालच्या हातात एक चक्र, वरच्या हातात गदा
आणि डाव्या बाजूला खालच्या हातात शंख आणि वरच्या हातात कमळाचे फूल आहे.
तिचे वाहन सिंह आहे आणि वाहन म्हणून कमळाच्या फुलाचा देखील समावेश आहे.
लाल रंगाच्या साडीत देवीचे रूप खुलून दिसते .
सिद्धि प्रदान करणाऱ्या देवी सिद्धिदात्रीचे स्वरूप अत्यंत सौम्य आणि फारच आकर्षक आहे .
देवी सिद्धिदात्रीला नैवेद्य म्हणून नारळ , खीर, पंचामृत आवडते .
देवी सिद्धिदात्रींचा आशीर्वाद मिळविण्यासाठी सतत प्रयत्न करणे हे प्रत्येक मानवाचे कर्तव्य आहे.
तिच्या कृपेने, मानव असीम दु:ख विसरून सर्व आनंदांचा आनंद घेऊन मोक्ष प्राप्त करू शकतो.
देवी सिद्धिदात्री नवदुर्गातील शेवटची देवी आहे.
धर्मशास्त्रानुसार इतर आठ दुर्गा उपासकांची पूजा करताना, दुर्गापूजनाच्या नवव्या दिवशी भाविक त्यांची पूजा करतात.
सिद्धिदात्री आईची पूजा पूर्ण केल्यावर लौकिक आणि इतर जगातील भक्त आणि साधकांच्या सर्व मनोकामना पूर्ण होतात.
सिद्धिदात्री देवीच्या इष्ट भक्तामध्ये अशी कोणतीही इच्छा शिल्लक नाही, जी पूर्ण करायची राहिली आहे.
भक्त सर्व सांसारिक वासना, गरजा आणि आत्म्यांपेक्षा वरचढ होतो .
मानसिकपणे देवी भगवतींच्या दिव्य क्षेत्रात भटकत राहतो, सतत देवीचा कृपा-रस पीत असतो,
आई भगवतीच्या संपर्कात राहणे हेच त्याचे सर्वकाही बनते.
हे अंतिम स्थान प्राप्त केल्यानंतर, त्याला यापुढे इतर कोणत्याही गोष्टीची आवश्यकता नाही.
आईच्या चरणासंदर्भात हे साध्य करण्यासाठी, भक्ताला नियमांची सतत पूजा करुन त्यांची उपासना करण्यास सांगितले जाते.
असे मानले जाते की देवीची आठवण, ध्यान, पूजा केल्यामुळे जगाच्या असण्याची जाणीव करून आपल्याला वास्तविक परम शांतता मिळते .
असे मानले जाते की भक्ताची पूजा करणे एवढेच पुरेसे आहे
जर एखाद्याने इतके कठीण तपस्या केल्या नाहीत
तरीही फक्त जप, तपस्या, त्याच्या सामर्थ्यानुसार पूजा केल्यास आईच्या कृपेचे स्थान बनू शकते.
देवी सिद्धीदात्री यांची भक्ती करण्यासाठी नवरात्रोत्सवात नवमीला देवीचा जप करण्याचा नियम आहे.
जे हवे आहे,जे गरजेचे आहे त्याची इच्छा होण्यापूर्वी, ते मागण्यापूर्वी आणि अपेक्षेपेक्षा,गरजेपेक्षा ज्यादा मिळणे म्हणजे ‘सिद्धी’.
साधकाला अध्यात्मिक मार्गावर विविध सिद्धी प्राप्त होत असतात.
मात्र जर त्यांचा गैरवापर केला किंवा त्यांच्या मागे धावले तर त्या नाहीशा होतात.
साधक जेव्हा “स्व”मध्ये स्थिर असतो तेव्हाच त्याला सच्च्या ज्ञानाची प्राप्ती होते .
तेंव्हाच समतोल न ढळण्याची खात्री असते .
गुरुपरंपरेला येथे खूप महत्व आहे.
साधकाने गुरुपरंपरेच्या ज्ञानमार्गावरच वाटचाल करावी.
सिद्धीधात्री सर्व इच्छापुर्ती करून सिद्धींची आपोआप प्राप्ती करून देते.
गुरुकृपेमुळे “प्राविण्य आणि मुक्ती”या सिद्धीधात्रीने दिलेल्या देणग्या आहेत.
हिमाचलच्या नंदपर्वत येथे देवी सिद्धीदात्रीचे प्रसिद्ध मंदिर आहे.
असे मानले जाते की त्यांची पूजा केल्यास इतर देवी-देवतांची उपासना देखील आपोआप होते.
देवीच्या पायाजवळ सतत आश्रय घेऊन नियमित उपासना केली पाहिजे.
या देवीची आठवण, ध्यान, उपासना केल्यामुळे आपल्याला या जगाची असुरक्षितता लक्षात येते आणि आपण अमृतपदावर येतो .
आयुर्वेदात नवदुर्गाचे नववे रूप नारायणी अथवा शतावरी नावाने ओळखले जाते .
शतावरी बुद्धि ,बळ आणि वीर्य यासाठी उत्तम औषध आहे .
ही रक्त विकार शिवाय वात पित्त शोध नाशक आणि हृदयाची शक्ती वाढवणारी महाऔषधि आहे .
जो माणुस शतावरीचे नियमपूर्वक रोज सेवन करतो
त्याचे सर्व कष्ट आपोआप दूर होतात.
याव्यतिरिक्त अशा रोगाने पिडीत असणार्या व्यक्तींनी सिद्धिदात्री देवीची उपासना आणि शतावरी सेवन केले पाहिजे .
अशा प्रकारे आयुर्वेद आणि मार्कण्डेय पुराण याअनुसार नऊ औषधिच्या रुपात माणसाच्या
प्रत्येक आजाराला बरे करून रक्तशुद्द्धी आणि रक्तवाढ करून माणसाला निरोगी बनवते .
माता सिद्धिदात्रीची पूजा
नवरात्रीच्या नवव्या दिवशी म्हणजे सर्वप्रथम नवमीला स्नान करून आणि स्वच्छ वस्त्रे परिधान केली जातात .
घराच्या मंदिरात लाल रंगाचा कपडा टाकून त्यावर देवीच्या फोटोची अथवा पुतळ्याची स्थापना केली जाते . यानंतर तेथे दिवा लावला जातो.
यानंतर हातात फुले घेऊन मनापासून डोळे मिटून देवीचे ध्यान केले जाते .
यानंतर हळदी कुंकू लावुन देवीचा शृंगार केला जातो .
तिला पुष्पहार घातला जातो .
आईला तिच्या वस्त्र्रुपात लाल चुनरी अर्पण केली जाते .
कारण लाल आईचा अत्यंत आवडता रंग आहे .
यानंतर आईला फुले आणि नैवेद्य अर्पण केला जातो.
तिची आरती केली जाते.
आईला नैवेद्य रुपात खीर आणि नारळ आवडतो .
नवमीला चंडी हवन करणे शुभ मानले जाते.
कन्या पूजनही या दिवशी केले जाते.
शेवटी, घरातील सदस्य आणि शेजारी पाजारी प्रसाद वाटप केला जातो.
अशा प्रकारे नवदुर्गांच्या पुजेची सांगता होते .
समाप्त
