हरिपाठ५
५
जपतां कुंटिणी उतरे
विमान । नाम नारायण आलें मुखा ॥ १॥
नारायण नाम तारक तें
आम्हां । नेणों पैं महिमा अन्य तत्त्वीं ॥ २॥
तरिले पतित नारायण
नामें । उद्धरिले प्रेमें हरिभक्त ॥ ३॥
निवृत्ति उच्चार
नारायण नाम । दिननिशी प्रेम हरी हरी ॥ ४॥
६
एक तत्त्व हरि असे
पैं सर्वत्र । ऐसें सर्वत्र शास्त्र बोलियलें ॥ १॥
हरिनामें उद्धरे
हरिनामें उद्धरें । वेगीं हरि त्वरें उच्चारी जो ॥ २॥
जपता पैं नाम यमकाळ
कांपे । हरी हरी सोपें जपिजे सुखें ॥ ३॥
निवृत्ति म्हणे
हरिनामपाठ जपा । जन्मांतर खेपा अंतरती ॥ ४॥
७
गगनींचा घन जातो पैं
वारेन । अवचिता पतन अधोपंथें ॥ १॥
अध ऊर्ध्व हरि
भाविला दुसरी । प्रपंचबोहरी आपोआप ॥ २॥
निवृत्ति म्हणे जन
हरीचें स्वरूप । कळाचें पैं माप हरिनाम ॥ ३॥
८
सृष्टीच्या संमता
सुरतरु तरु । बोलिला विस्तारु धर्मशास्त्रीं ॥ १॥
नेघों हें तरु
प्रपंचपरिवारु । प्रत्यक्ष ईश्वरू पुरे आम्हा ॥ २॥
निवृत्ति निवांत
हरीच सेवित । दो अक्षरीं उचित इंद्रिया ॥ ३॥
९
सर्वांभूतीं दया
शांती पैं निर्धार । योग साचार जनीं इये ॥ १॥
न लगे मुंडण काया
हें दंडणें । अखंड कीर्तन स्मरे हरी ॥ २॥
शिव जाणें जीवीं
रक्षला चैतन्य । हे जीवीं कारुण्य सदा भावीं ॥ ३॥
गगनीं सूर्य तपे
अनंत तारा लोपे । एकची स्वरूपें आत्मा तैसा ॥ ४॥
उगवला कळीं उल्हासु
कमळीं । तैसा तो मंडली चंद्र लेखा ॥ ५॥
निवृत्तिमंडळ अमृत
सकळ । घेतलें रसाळ हरिनाम ॥ ६॥
१०
जयाचेनि सुखें चळत
पैं विश्व । नांदे जगदीश सर्वा घटीं ॥ १॥
त्याचें नाम हरी
त्याचें नाम हरी । प्रपंचबोहरी कल्पनेची ॥ २॥
शांति त्याची नारी
प्रकृति विकारी । उन्मनी बोवरी हृदयांतु ॥ ३॥
निवृत्तिदेवीं
साधिली राणीव । हरपले भाव इंद्रियांचे ॥ ४॥
११
हरीविण भावो वायांचि
संदेहो । हरि देवो देवो आहे सत्य ॥ १॥
हरी हरी वाचे ऐसें
जपा साचें । नाहीं त्या यमाचे मोहजाळ ॥ २॥
हरीविण सार नाहीं
पैं निर्धार । हरिविण पार न पाविजे ॥ ३॥
निवृत्ति श्रीहरि
चिंती निरंतरीं । हरि एक अंतरीं सर्वीं नांदे ॥ ४॥
१२
ध्यान धरा हरी
विश्रांति नामाची । विठ्ठलींच साची मनोवृत्ति ॥ १॥
ध्यानेविण मन
विश्रांतिविण स्थान । सूर्याविण गगन शून्य दिसे ॥ २॥
नलगे साकार विठ्ठल
मनोवृत्ति । प्रपंच समाप्ति ती अक्षरीं ॥ ३॥
निवृत्ति समता
विठ्ठल कीर्तन । करितां अनुदीन मन मेळे ॥ ४॥
१३
प्रपंचाची वस्ती
व्यर्थ काया काज । आम्हां बोलता लाज येत सये ॥ १॥
काय करूं हरी कैसां
हा गवसे । चंद्रसूर्य अंवसे एकसूत्र ॥ २॥
तैसें करूं मन
निरंतर ध्यान । उन्मनी साधन आम्हां पुरे ॥ ३॥
निवृत्ति हरिपाठ नाम
हेंचि वाट । प्रपंच फुकट दिसे आम्हां ॥ ४॥
१४
लटिका संसार वाढविसी
व्यर्थ । विषयाचा स्वार्थ क्षणें करीं ॥ १॥
नको शिणों दुःखे का
भरिसी शोकें । एकतत्त्वें एकें मन लावीं ॥ २॥
लावीं उन्मनीं टाळी
टाळिसी नेई बाळी । अखंड वनमाळी हृदयवटी ॥ ३॥
निवृत्ति चपळ राहिला
अचळ । नाहीं काळ वेळ भजतां हरी ॥ ४॥
१५
कल्पना काजळी
कल्पिले कवळी । कैसेनि जवळीं देव होय ॥ १॥
टाकी हे कल्पना
दुरित वासना । अद्वैत नारायणा भजें कां रे ॥ २॥
मोहाच्या जीवनीं नको
करूं पर्वणी । चिंती कां आसनीं नारायण ॥ ३॥
निवृत्ति अवसरु
कृष्णनाम पैं सारु । कल्पना साचारु हरी झाला ॥ ४॥
१६
मोहाचेनि देठें
मोहपाश गिळी । कैसेनि गोपाळीं सरता होय ॥ १॥
मोहाचेनि मोहनें
चिंतितां श्रीहरी । वाहिजु भीतरीं अवघा होय ॥ २॥
दिननिशीं नाम जपतां
श्रीहरीचें । मग या मोहाचें मोहन नाहीं ॥ ३॥
निवृत्ति आगम मोहन
साधन । सर्व नारायण एका तत्त्वें ॥ ४॥
१७
तिमिरपडळें प्रपंच
हा भासे । झाकोळला दिसे आत्मनाथ ॥ १॥
हरीविण दुजें
चिंतितां निभ्रांत । अवघेंचि दिसत माया भ्रम ॥ २॥
सांडूनि तिमिर सर्व
नारायण । हेंचि पारायण नित्य करी ॥ ३॥
निवृत्ति सज्जन अवघा
आत्मराज । एकतत्त्व बीज नाम लाहो ॥ ४॥
१८
प्रवृत्ति निवृत्ति
या दोन्ही जनीं । वनीं काज करुनी असती ॥ १॥
नारायण नाम जपतांचि
दोन्ही । एकतत्त्वीं करणी सांगिजे गुज ॥ २॥
आशेचे विलास गुंफोनिया
महिमा । सत्त्वीं तत्त्व सीमा निजज्ञाने ॥ ३॥
निवृत्ति तत्त्वतां
मनाचे मोहन । नित्य समाधानें रामनामें ॥ ४॥
१९
क्षेत्राचा विस्तार
क्षेत्रज्ञवृत्ति । अवघी हे क्षिती एकरूपें ॥ १॥
शांति दया पैसे
क्षमा जया रूप । अवघेची स्वरूप आत्माराम ॥ २॥
निंदा द्वेष चेष्टा
अभिमान भाजा । सांडूनियां भजा केशवासी ॥ ३॥
निवृत्ति तिष्ठतु
एकरूप चित्त । अवघींच समस्त गिळियेलीं ॥ ४॥
२०
आम्ही चकोर हरि
चंद्रमा । आम्ही कळा तो पौर्णिमा ॥ १॥
कैसा बाहिजु भीतरी
हरी । बिंब बिंबला एक सूत्रीं ॥ २॥
आम्ही देही तो आत्मा
। आम्ही विदेही तो परमात्मा ॥ ३॥
ऐक्यपणें सकळ वसे
। द्वैतबुद्धी कांहीं न दिसे ॥ ४॥
निवृत्ति चातक
इच्छिताहे । हरिलागीं बरें तें पाहे ॥ ५॥