हरि पाठ—६
२१
ज्याचे मुखीं नाम
अमृतसरिता । तोचि एक पुरता घटु जाणा ॥ १॥
नामचेनि बळे कळिकाळ
आपणा । ब्रह्मांडा येसणा तोचि होय ॥ २॥
न पाहे तयाकडे काळ
अवचिता । नामाची सरिता जया मुखीं ॥ ३॥
निवृत्ति नामामृत
उच्चारी रामनामे । नित्य परब्रह्म त्याचे घरीं ॥ ४॥
२२
नित्य नाम वाचे तोचि
एक धन्य । त्याचें शुद्ध पुण्य इये जनीं ॥ १॥
रामनामकीर्ति नित्य
मंत्र वाचे । दहन पापाचें एका नामें ॥ २॥
ऐसा तो नित्यता पुढे
तत्त्व नाम । नाहीं तयासम दुजें कोणी ॥ ३॥
निवृत्ति अव्यक्त
रामनाम जपे । नित्यता पैं सोपें रामनाम ॥ ४॥
२३
अखंड जपतां रामनाम
वाचे । त्याहूनी दैवाचे कोण भूमी ॥ १॥
अमृतीं राहिले कैचें
मरण । नित्यता शरण हरिचरणा ॥ २॥
नाममंत्र रासी अनंत
पुण्य त्यासी । नाहीं पैं भाग्यासी पार त्याच्या ॥ ३॥
निवृत्ति म्हणे सार
रामनाम मंत्र । कैंचा त्यासी शत्रु जिती जनीं ॥ ४।।
२४
नाम नाहीं वाचे तो
नर निर्दैव । कैसेनि देव पावेल तया ॥ १॥
जपे नाम वाचें
रामनाम पाठें । जाशील वैकुंठे हरी म्हणता ॥ २॥
न पाहे पैं दृष्टीं
कळिकाळ तुज । रामनाम बीज मंत्रसार ॥ ३॥
निवृत्ति म्हणे नाम
जपावें नित्यता । आपणचि तत्त्वतां होईल हरी ॥ ४॥
२५
नामाचेनि बळें
तारिजे संसार । आणिक विचार करूं नको ॥ १॥
नाम जप वेगीं म्हणे
हरी हरी । प्रपंच बोहरी आपोआप ॥ २॥
नित्यता भजन
देवद्विज करी । नाम हे उच्चारि रामराम ॥ ३॥
निवृत्ति जपतु राम
राम वाचे । दहन पापाचें आपोआप ॥ ४॥
१
देवाचिये द्वारीं
उभा क्षणभरी । तेणें मुक्ति चारी साधियेल्या ॥ १॥
हरि मुखें म्हणा हरि
मुखें म्हणा । पुण्याची गणना कोण करी ॥ २॥
असोनि संसारीं
जिव्हे वेगु करी । वेदशास्त्र उभारी बाह्या सदा ॥ ३॥
ज्ञानदेव म्हणे
व्यासाचिया खुणा । द्वारकेचा राणा पांडवां घरीं ॥ ४॥
२
चहूं वेदीं जाण षट्शास्त्रीं
कारण । अठराहीं पुराणें हरीसी गाती ॥ १॥
मंथुनी नवनीता तैसें
घे अनंता । वायां व्यर्थ कथा सांडी मार्ग ॥ २॥
एक हरि आत्मा जीवशिव
सम । वायां दुर्गमी न घालीं मन ॥ ३॥
ज्ञानदेवा पाठ हरि
हा वैकुंठ । भरला घनदाट हरि दिसे ॥ ४॥
३
त्रिगुण असार
निर्गुण हें सार । सारासार विचार हरिपाठ ॥ १॥
सगुण निर्गुण
गुणांचें अगुण । हरिविणें मत व्यर्थ जाय ॥ २॥
अव्यक्त निराकार
राहीं ज्या आकार । जेथुनी चराचर त्यासी भजें ॥ ३॥
ज्ञानदेवा ध्यानीं
रामकृष्ण मनीं । अनंत जन्मांनीं पुण्य होय ॥ ४।।
४
भावेंवीण भक्ति भक्तिवीण
मुक्ति । बळेंवीण शक्ति बोलूं नये ॥ १॥
कैसेनि दैवत प्रसन्न
त्वरित । उगा राहें निवांत शिणसी वायां ॥ १॥
सायासें करिसी
प्रपञ्च दिननिशीं । हरिसी न भजसी कोण्या गुणे ॥ ३॥
ज्ञानदेव म्हणे
हरिजप करणें । तुटेल धरणें प्रपंचाचें ॥ ४॥
५
योग याग विधी येणें
नोहे सिद्धि । वायांचि उपाधि दंभधर्म ॥ १॥
भावेंवीण देव न कळे
निःसंदेह । गुरुवीण अनुभव कैसा कळे ॥ २॥
तपेवीण दैवत
दिधल्यावीण प्राप्त । गुजेवीण हित कोण सांगे ॥ ३॥
ज्ञानदेव मार्ग
दृष्टांताची मात । साधूचे संगती तरुणोपाय ॥ ४॥
६
साधुबोध झाला तो
नुरोनियां ठेला । ठायींच मुराला अनुभवें ॥ १॥
कापुराची वाती उजळली
ज्योती । ठायींच समाप्ती झाली जैसी ॥ २॥
मोक्षरेखें आला
भाग्ये विनटला । साधूचा अंकिला हरिभक्त ॥ ३॥
ज्ञानदेवा गोडी
संगती सज्जनीं । हरि दिसे जनीं आत्मतत्त्वीं ॥ ४॥
७
पर्वताप्रमाणें पातक करणें । वज्रलेप होणें अभक्तांसी ॥ १॥
नाहीं ज्यांसी भक्ति ते पतित अभक्त । हरीसी न भजत दैवहत
॥ २॥
अनंत वाचाळ बरळती बरळ । त्यां कैंचा दयाळ पावे हरी ॥ ३॥
ज्ञानदेवा प्रमाण आत्मा हा निधान । सर्वांघटीं पूर्ण एक
नांदे ॥ ४॥
८
संतांचे संगती मनोमार्गगती । आकळावा श्रीपति येणें पंथें ॥
१॥
रामकृष्ण वाचा भाव हा जीवाचा । आत्मा जो शिवाचा राम जप ॥ २॥
एकतत्त्वी नाम साधिती साधन । द्वैताचें बंधन न बाधिजे ॥ ३॥
नामामृत गोडी वैष्णवां लाधली । योगियां साधली जीवनकळा ॥ ४॥
सत्वर उच्चार प्रल्हादी बिंबला । उद्धवा लाधला कृष्णदाता ॥
५॥
ज्ञानदेव म्हणे नाम हें सुलभ । सर्वत्र दुर्लभ विरळा जाणे
॥ ६॥
९
विष्णुविणें जप व्यर्थ त्याचें ज्ञान । रामकृष्णीं मन
नाहीं ज्याचे ॥ १॥
उपजोनी करंटा नेणें अद्वय वाटा । रामकृष्णीं पैठा कैसा होय
॥ २॥
द्वैताची झाडणी गुरुविण ज्ञान । त्या कैंचें कीर्तन घडे
नामीं ॥ ३॥
ज्ञानदेव म्हणे सगुण हें ध्यान । नामपाठ मौन प्रपंचाचें ॥
४॥
