हरि पाठ ८
९
विष्णुविणें जप व्यर्थ त्याचें ज्ञान
। रामकृष्णीं मन नाहीं ज्याचे ॥ १॥
उपजोनी करंटा नेणें अद्वय वाटा
। रामकृष्णीं पैठा कैसा होय ॥ २॥
द्वैताची झाडणी गुरुविण ज्ञान
। त्या कैंचें कीर्तन घडे नामीं ॥ ३॥
ज्ञानदेव म्हणे सगुण हें ध्यान
। नामपाठ मौन प्रपंचाचें ॥ ४॥
१०
त्रिवेणीसंगमीं नाना तीर्थें भ्रमीं
। चित्त नाहीं नामीं तरी ते व्यर्थ ॥ १॥
नामासी विन्मुख तो नर पापिया
। हरीविण धांवया न पावे कोणी ॥ २॥
पुराणप्रसिद्ध बोलिले वाल्मिक
। नामें तिन्ही लोक उद्धरती ॥ ३॥
ज्ञानदेव म्हणे नाम जपा हरिचें
। परंपरा त्याचें कुळ शुद्ध ॥ ४॥
११
हरिउच्चारणीं अनंत पापराशी
। जातील लयासी क्षणमात्रें ॥ १॥
तृण अग्निमेळें समरस झालें
। तैसें नामें केलें जपता हरी ॥ २॥
हरिउच्चारण मंत्र पैं अगाध । पळे
भूतबाधा भय याचें ॥ ३॥
ज्ञानदेव म्हणे हरि माझा समर्थ
। न करवे अर्थ उपनिषदां ॥ ४॥
१२
तीर्थ व्रत नेम भावेवीण सिद्धी
। वायांची उपाधी करिसी जनां ॥ १॥
भावबळें आकळे येरवी नाकळे
। करतळीं आंवळे तैसा हरी ॥ २॥
पारियाचा रवा घेतां भूमीवरी
। यत्न परोपरी साधन तैसें ॥ ३॥
ज्ञानदेव म्हणे निवृत्ति निर्गुण
। दिधलें संपूर्ण माझे हातीं ॥ ४॥
१३
समाधि हरीची सम सुखेंवीण । न
साधेल जाण द्वैतबुद्धि ॥ १॥
बुद्धीचें वैभव अन्य नाहीं दुजें
। एका केशवराजे सकळ सिद्धि ॥ २॥
ऋद्धि सिद्धि अन्य निधि अवघीच उपाधी
। जंव त्या परमानंदी मन नाहीं ॥ ३॥
ज्ञानदेवीं रम्य रमलें समाधान
। हरीचें चिंतन सर्वकाळ ॥ ४॥
१४
नित्य सत्य मित हरिपाठ ज्यासी
। कळिकाळ त्यासी न पाहे दृष्टी ॥ १॥
रामकृष्णीं वाचा अनंतराशी तप
। पापाचे कळप पळती पुढें ॥ २॥
हरि हरि हरि मंत्र हा शिवाचा
। म्हणती जे वाचा तया मोक्ष ॥ ३॥
ज्ञानदेवा पाठ नारायण नाम
। पाविजे उत्तम निज स्थान ॥ ४॥
१५
एक नाम हरि द्वैतनाम दूरी । अद्वैत
कुसरी विरळा जाणे ॥ १॥
समबुद्धि घेतां समान श्रीहरी
। शमदमां वरी हरि झाला ॥ २॥
सर्वांघटी राम देहादेहीं एक
। सूर्य प्रकाशक सहस्ररश्मी ॥ ३॥
ज्ञानदेवा चित्तीं हरिपाठ नेमा
। मागिलिया जन्मा मुक्त झालों ॥ ४॥
१६
हरिनाम जपे तो नर दुर्लभ । वाचेसी
सुलभ राम कृष्ण ॥ १॥
राम कृष्ण नामीं उन्मनी साधली
। तयासी लाधली सकळ सिद्धि ॥ २॥
सिद्धि बुद्धि धर्म हरिपाठीं आले
। प्रपंची निमाले साधुसंगे ॥ ३॥
ज्ञानदेवीं नाम रामकृष्ण ठसा
। तेणें दशदिशा आत्माराम ॥ ४॥
१७
हरिपाठकीर्ति मुखें जरी गाय
। पवित्रचि होय देह त्याचा ॥ १॥
तपाचे सामर्थ्ये तपिन्नला अमूप
। चिरंजीव कल्प वैकुंठीं नांदे ॥ २॥
मतृपितृभ्रात सगोत्र अपार
। चतुर्भुज नर होऊनि ठेले ॥ ३॥
ज्ञान गूढगम्य ज्ञानदेवा लाधलें
। निवृत्तीनें दिधलें माझें हातीं ॥ ४॥
१८
हरिवंशपुराण हरिनाम संकीर्तन
। हरिविण सौजन्य नेणे कोणी ॥ १॥
त्या नरा लाधलें वैकुंठ जोडलें
। सकळही घडलें तीर्थाटण ॥ २॥
मनोमार्गें गेला तो तेथें मुकला
। हरिपाठीं स्थिरावला तोचि धन्य ॥ ३॥
ज्ञानदेवा गोडी हरिनामाची जोडी
। रामकृष्णी आवडी सर्वकाळ ॥ ४॥
१९
नामसंकीर्तन वैष्णवांची जोडी
। पापें अनंत कोटी गेलीं त्यांची ॥ १॥
अनंत जन्मांचें तप एक नाम ।सर्व मार्ग
सुगम हरिपाठी ॥ २॥
योग याग क्रिया धर्माधर्म माया
। गेले ते विलया हरिपाठी ॥ ३॥
ज्ञानदेवी यज्ञयाग क्रिया धर्म
। हरीविण नेम नाहीं दुजा ॥ ४॥
२०
वेदशास्त्रपुराण श्रुतीचें वचन
। एक नारायण सारा जप ॥ १॥
जप तप कर्म हरीविण धर्म । वाउगाचि
श्रम व्यर्थ जाय ॥ २॥
हरीपाठी गेले ते निवांताचि ठेले
। भ्रमर गुंतले सुमनकळिके ॥ ३॥
ज्ञानदेवीं मंत्र हरिनामाचें शस्त्र
। यमें कुळगोत्र वर्जियेलें ॥ ४॥
२१
काळ वेळ नाम उच्चारितां नाहीं
। दोन्ही पक्ष पाहीं उद्धरती ॥ १॥
रामकृष्ण नाम सर्व दोषां हरण
। जडजीवां तारण हरि एक ॥ २॥
हरिनाम सार जिव्हा या नामाची
। उपमा त्या देवाची कोण वानी ॥ ३॥
ज्ञानदेवा सांग झाला हरिपाठ
। पूर्वजां वैकुंठ मार्ग सोपा ॥ ४॥
२२
नित्यनेम नामीं ते प्राणी दुर्लभ
। लक्षुमीवल्लभ तयां जवळी ॥ १॥
नारायण हरी नारायण हरी । भुक्ति
मुक्ति चारी घरीं त्यांच्या ॥ २॥
हरिविण जन्म नर्कचि पैं जाणा
। यमाचा पाहुणा प्राणी होय ॥ ३॥
ज्ञानदेव पुसे निवृत्तिसी चाड
। गगनाहूनि वाड नाम आहे ॥ ४॥
