संत एकनाथ महाराज ८ भगद्भक्ती
श्लोक ४१ वा
देवर्षिभूताप्तनृणां पितृणां, न किंकरो नायमृणी च राजन् ।
सर्वात्मना यः शरणं शरण्यं, गतो मुकुन्दं परिहृत्य कर्तुम्
॥४१॥
शरणागता निजशरण्य
। मुकुंदाचे श्रीचरण ।
सद्भावें
रिघाल्या शरण । जन्ममरण बाधीना ॥४६०॥
जेथ बाधीना जन्ममरण
। तेथें देव-ऋषि-आचार्य-पितृगण ।
यांच्या ऋणांचा
पाड कोण । ते झाले उत्तीर्ण भगवद्भजनें ॥६१॥
जो विनटला
हरिचरणीं । तो कोणाचा नव्हे ऋणी ।
जेवीं परिसाचिये
मिळणीं । लोह काळेपणीं निर्मुक्त ॥६२॥
सकळ पापांपासूनी
। सुटिजे जेवीं गंगास्नानीं ।
तेवीं विनटल्या
हरिचरणीं । निर्मुक्त त्रैऋणीं भगवद्भक्त ॥६३॥
भावें करितां
भगवद्भक्ती । सकळ पितर उद्धरती ।
ऋषीश्र्वरां
नित्य तृप्ती । भगवद्भक्ति-स्वानंदें ॥६४॥
स्वानंदें
भगवद्भक्ती । तेणें सर्व भूतें सुखी होती ।
पुत्रें केल्या
भगवद्भक्ती । आप्त उद्धरती मातापितरें ॥६५॥
सकळ देवांचा नियंता
। अतिउल्हासें त्यातें भजतां ।
देवऋणाची वार्ता
। भगवद्भक्तां बाधीना ॥६६॥
ज्यांसी अनन्य
भगवद्भजन । ते कदा नव्हती कर्माधीन ।
कर्म ज्याचे
आज्ञाधीन । त्या हरीसी शरण जो झाला ॥६७॥
तो नव्हे कर्माचा
सेवक । नव्हे देवांचा पाइक ।
नव्हे प्राकृताचा
रंक । अनन्य भाविक हरिभक्त ॥६८॥
जो हरीचा शरणागत
। तो कोणाचा नव्हे अंकित ।
कर्माकर्मीं तो
अलिप्त । नित्यमुक्त ऋणत्रयासी ॥६९॥
वासुदेव सर्वां
भूतीं । हे दृढ ठसावे प्रतीती ।
यालागीं अलिप्त
कर्मगती । सकळ ऋणनिर्मुक्ती भगवद्भक्तां ॥४७०॥
श्लोक ४२ वा
स्वपादमूलं भजतः प्रियस्य, त्यक्तान्यभावस्य हरिः परेशः ।
विकर्म यच्चोत्पतितं कथंचिद्, धुनोति सर्वं हृदि
सन्निविष्टः ॥४२॥
सांडूनि देहाच्या
अभिमाना । त्यजूनि देवतांतरभजना ।
जे अनन्य शरण
हरिचरणां । ते कर्मबंधना नातळती ॥७१॥
यापरी जे अनन्य
शरण । तेचि हरीसी पढियंते पूर्ण ।
हरिप्रियां
कर्मबंधन । स्वप्नींही जाण स्पर्शों न शके ॥७२॥
राया म्हणसी
'भगवद्भक्त । विहितकर्मीं नित्यनिर्मुक्त ' ।
ते जरी विकर्म
आचरत । तरी प्रायश्र्चित्त न बाधी त्यांसी ॥७३॥
जेवीं पंचाननाचें
पिलें । न वचे मदगजांचेनि वेढिलें ।
तेवीं हरिप्रियीं
विकर्म केलें । त्यांसी न वचे बांधिलें यमाचेनि ॥७४॥
स्मरतां एक
हरीचें नाम । महापातक्यां वंदी यम ।
मा हरीचे पढियंते
परम । तयां विकर्में यम केवीं दंडी ॥७५॥
आशंका ॥
'वेदाज्ञा विष्णूची परम । वेदें विहिलें धर्माधर्म ।
भक्त आचरतां
विकर्म । केवीं वेदाज्ञानेम न बाधी त्यांसी ' ॥७६॥
जेवीं रायाचा
सेवक आप्त । तो द्वारपाळां नव्हे अंकित ।
तेथ रायाचा
पढियंता सुत । त्यांचा पंगिस्त तो केवीं होय ॥७७॥
हरिनामाचें
ज्यासी स्मरण । वेद त्याचे वंदी चरण ।
मा जो हरीचा
पढियंता पूर्ण । त्यासी वेदविधान कदा न बाधी ॥७८॥
भक्तापासूनि
विकर्मस्थिती । कदा न घडे गा कल्पांतीं ।
अवचटें घडल्या
दैवगतीं । त्या कर्मा निर्मुक्ति अच्युतस्मरणें ॥७९॥
बाधूं न शके
कर्माकर्म । ऐसा कोण भागवतधर्म ।
ते भक्तीचें
निजवर्म । उत्तमोत्तम अवधारीं ॥४८०॥
त्यजूनि
देहाभिमानवोढी । सर्वां भूतीं हरिभक्ति गाढी ।
तो कर्माकर्में पायीं
रगडी । मुक्ति पाय झाडी निजकेशीं ॥८१॥
तो ज्याकडे
कृपादृष्टीं पाहे । त्याचें निर्दळे भवभये ।
तो जेथ म्हणे
राहें । तेथें लाहे मुक्तिसुख ॥८२॥
त्याचेनि
अनुग्रहकरीं । देव प्रगटे दीनाच्या अंतरीं ।
त्याच्या
कर्माकर्माची बोहरी । स्वयें श्रीहरी करूं लागे ॥८३॥
जेवीं प्रगटल्या दिनमणी
। अंधार जाय पळोनी ।
राम प्रगटल्या
हृदयभुवनीं । कर्माकर्मधुणी सहजचि ॥८४॥
भगवंताची
नामकीर्ति । याचि नामें परम भक्ति ।
भक्तीपाशीं चारी
मुक्ति । दासीत्वें वसती नृपनाथा ॥८५॥;
ऐकोनि भक्तीची
पूर्ण स्थिती । रोमांचित झाला नृपती ।
आनंदाश्रु नयनीं
येती । सुखावलिया वृत्तीं डुल्लतु ॥८६॥
सांगतां वैदेहाची
स्थिती । नारदु सुखावे निजचित्तीं ।
तो उल्हासें
वसुदेवाप्रती । सांगे समाप्ति इतिहासाची ॥८७॥
श्लोक ४३ वा
श्रीनारद उवाच-धर्मान्भागवतानित्थं, श्रुत्वाऽथ मिथिलेश्वरः ।
जायन्तेयान् मुनीन् प्रीतः, सोपाध्यायो ह्यपूजयत् ॥४३॥
नारद इतिहास सांगतु । तेवींच आनंदें डुल्लतु ।
तेणें आनंदें बोलतु । भक्तीचें मथितु वसुदेवाप्रती ॥८८॥
यापरी जयंतीसुतीं । भगवंताची उद्भट भक्ती ।
सांगितली परम प्रीतीं । मिथिलेशाप्रती निजबोधें ॥८९॥
ऐकोनि त्यांचिया वचना । सुख जाहलें विदेहाचिया मना ।
मग अतिप्रीतीं पूजना । जयंतीनंदनां पूजिता झाला ॥४९०॥
श्रवणें जाहली अतिविश्रांती । तेणें पूजेलागीं अतिप्रीती ।
विदेहा उल्हासु चित्तीं । स्वानंदस्थितीं पूजिता झाला ॥९१॥
पूजेचा परम आदरु । जयंतीनंदना केला थोरु ।
उपाध्याय जो अहल्याकुमरु । तेणेंही अत्यादरु पूजेसी केला ॥९२॥